San Cristóbal de Las Casas ligt in een zeer mooie vallei omringt door bossen in de hooglanden van Mexico. De plek is erg populair onder de reizigers wat op zich niet zo vreemd is. De stad heeft mooie geplaveide straten, Maya markten en genoeg activiteiten te doen in de buurt van de stad.

De stad kreeg vooral internationale bekendheid toen Zapatistas (kort) de macht in de stad overnamen in 1994. Op 1 januari 1994 bezette de Maya’s de stad, omdat ze geen zeggenschap hadden over hoe hun land gebruikt werd. Dit terwijl een op de vier mensen in deze regio Maya is. Met handgemaakte uniformen en maskers voor hun gezicht protesteerde ze om meer rechten te verwerven. De bezetting duurde maar kort maar de internationale aandacht heeft de stad wel op de kaart gezet.

Toeristen kunnen nu vanuit San Cristóbal de Las Casas naar een van de vele Maya dorpjes die in de buurt van de stad liggen. Door verschillende partijen worden allerlei tours aangeboden om met eigen ogen de Maya cultuur (met hun eigen wetten en regels) te bekijken.

Houdt er rekening mee dat de stad op 2100 meter boven zeeniveau ligt en dat het hierdoor het gehele jaar behoorlijk fris is. Kom je vanaf de kust waar je de heerlijke temperaturen van 25 graden of meer gewend bent kan het voor je gevoel nog wat kouder aanvoelen. De lokale bevolking zie je daarom in dikke winterjassen rondlopen (op dezelfde manier zoals wij gekleed zijn tijdens een strenge winter). De temperatuur ligt overdag ergens rond de 10-15 graden wat eigenlijk niet eens bijzonder koud is, maar je wel zo ervaart. Overdag schijnt de zon vaak fel, waardoor een lange mouwen shirt voldoende is om warm te blijven. Zodra de zon weg is rond 17:00u koelt het wel hard af en is een warme jas of sweater geen overbodige luxe.

Bezienswaardigheden San Cristóbal de Las Casas

In de stad is een heleboel te zien. De straatjes zijn erg gezellig. Ondanks dat het net als vele andere steden een koloniale stad is voelt de sfeer (op een zeer positieve manier) toch heel anders aan. Sommige straten zijn afgesloten voor verkeer en vormen vaak de hoofdstraten waar je tourbureautjes, restaurants en supermarkten kunt vinden.

Verspreid over de stad vind je allerlei Maya marktjes en verkoopsters. Zij komen van de omliggende dorpjes om hun handgemaakte spulletjes te verkopen. Anders dan in de andere steden vind je hier ook meer Maya mensen die zijn buitengesloten van hun dorp. Vaak omdat ze zich niet aan de regels wilden houden. Deze mensen lijken dan ook iets langer aan te houden bij de poging wat te verkopen in vergelijking tot andere Mexicaanse steden. Ook word niet geschroomd om (huilende) kinderen in te zetten om spullen te verkopen. Waarschijnlijk uit bittere noodzaak. Onderhandelen over de prijs kan soms ook een uitdaging zijn. Met name wanneer je meerdere spullen tegelijk wil kopen. Niet alle verkopers blijken niet goed te kunnen rekenen. Geen nood want ze weten altijd wel iemand te vinden die de sommetjes voor ze kunnen maken.  Je krijgt in ieder geval voldoende gelegenheid om souvenirs te kopen bekijken en uitgestald te krijgen, of je er nu wel of niet naar op zoek was :) .

Naast de Maya markten zijn er ook vele mooie kerken die je kunt bezoeken. Deze zijn allen gratis te bezoeken. Af en toe doet iemand zich voor als “official” om entreegelden te innen, je kunt de mensen wat Pesos geven of de kerk inlopen. De kerk vlakbij het centrale plein in San Cristóbal de Las Casas staat de San Cristobal Kathedraal. Deze kathedraal is bijzonder mooi verlicht tijdens de zonsondergang en levert bijzondere plaatjes op. Maar ook de andere kerken in de stad zijn het bezoeken waard.

In de verschillende autovrije hoofdsteden vind je allerlei gezellige restaurantjes met aanbod voor ieder wat wils. Sommige wat duurder dan andere. Wil je wat goedkoper eten dan zal je een restaurantje in een van de overige straatjes moeten opzoeken. Vaak met zeker zo’n goede gerechten en voor lagere prijzen.

Bezienswaardigheden in de buurt van San Cristobal de Las Casas

De twee belangrijkste toertjes die aangeboden worden in San Cristóbal de Las Casas is een toer naar enkele Maya dorpjes in de buurt van de stad of naar Canon del Sumidero.

Canon del Sumidero

Canon del Sumidero is een grote canyon waar je vele soorten vogels en krokodillen kunt zien. In de wat oudere reisgidsen word Canon del Sumidero afgeraden doordat het een tijd zwaar vervuild is geweest. Waarschijnlijk heeft men het dalende aantal toeristen gemerkt want recentelijk is de canyon grotendeels schoongemaakt. Er ligt nog steeds wel afval in de canyon, maar op het moment van schrijven was niet zo storend als in de meeste gidsen werd beschreven. Canon del Sumidero is in ieder geval wat ons betreft aan te raden en is een leuke halve dag besteding. Bijkomend voordeel van de canyon is dat het ruim 400 meter lager ligt dan San Cristóbal de Las Casas waardoor het ook aangenaam warmer is.

Tijdens de toer wordt je met een shuttle opgehaald en naar de canyon gebracht. Vanaf een speciaal dok vertrekken snelle speedboten die je tijdens een rondvaart allerlei dingen laten zien. De speedboten vertrekken pas wanneer ze vol zitten. Mocht je dus in een kleinere shuttle vertrekken dan er plaatsen zijn in de boot zal je moeten wachten tot deze vol zit. Je kunt ook je eigen speedboot huren, prijzen zijn ons onbekend. Voor een normale toer betaal je tussen de Mex $230 – en Mex $250,- afhankelijk van waar je boekt en welke korting je kunt bedingen. Meerdere tripjes bij hetzelfde bureau boeken helpt om korting te kunnen bedingen.

Tijdens de tour vaar je met flinke snelheid door de canyon. Op tal van plekken aan de oevers zijn verschillende vogels en zelfs krokodillen te zien. Ook stop je in een open grot waar mensen een beeld van een heilige hebben geplaatst. Maar de canyon staat vooral bekend om de “kerstboom”. Deze waterval in de vorm van een kerstboom is een uniek natuurverschijnsel en zie je ook op de meeste tourfolders ter promotie van de canyon. Na ongeveer twee uur varen (een uur heen een uur terug) keer je weer terug met de shuttle naar San Cristóbal de Las Casas.

Chamula & Zinacantan

Vanuit San Cristobal de Las Casas worden dagelijks tours verzorgt naar de Maya dorpjes. Deze dorpjes zijn nog helemaal authentiek en niet zoals sommige denken aangelegd voor de toeristen. In deze dorpjes leven de Maya’s nog helemaal volgens hun eigen regels en wetten. Opvallend is dan ook dat in deze dorpjes deze wetten gelden en niet die van de Mexicaanse overheid. Dit houd ook in dat je als toerist op een aantal zaken goed moet letten.

Met een gids die goed Engels spreekt, bezoek je eerst Chamula. Chamula is een stad waar nog echt de Maya cultuur bestaat. Je bezoekt er een begraafplaats, waar je rond 1 en 2 november ook veel van de Dia de los Muertos viering terug kunt zien. De begraafplaats ligt dan (en de dagen er na) nog helemaal vol bloemen en eten en drinken of wat de mensen ook aan de overledenen hebben geschonken. De gids verteld je heel veel over de Maya cultuur tijdens deze toer. Dit geeft je dan ook meer inzichten in de gebruiken en gewoontes die je af en toe tijdens je reis zit.

In Guatemala zie je ook overal kruizen, maar die staan niet voor de kruisiging van Jezus, maar staan symbool voor bomen, met de vier richtingen en het centrum. Lang verhaal, daar zullen we jullie nu niet mee vermoeien, maar wil je er meer van weten dan is de tour daarvoor geschikt.

Een bijzonder ritueel van deze mensen is dat ze kippen offeren in de kerk! Dit doen ze om ziektes en andere onprettige dingen via het offeren van de kip te laten verdwijnen, de oorzaak van iets te achterhalen of te voorspellen of ongeboren kinderen gezond ter wereld zullen komen.

Het is ook mogelijk om een dergelijk ritueel te aanschouwen. Zeer belangrijk om te weten is dat je geen close-up foto’s mag maken van de mensen of foto’s in de kerk mag nemen. Doe je dit wel kun je overgeleverd worden aan de lokale wetten.

Het is wel toegestaan om de kerk te betreden, zolang je maar geen foto’s maakt of met je neus bovenop de mensen daar gaat staan om te kijken wat ze aan het doen zijn. Heel bijzonder is wanneer  er ook daadwerkelijk een kip geofferd word! Een sjamaan doet eerst een ritueel met de kip bij de persoon voor wie die geofferd word  en daarna draaien ze ‘m de nek om. Heel apart om te zien, alles gebeurt in stilte. In de kerk zelf staan ook geen banken, het was een open ruimte die helemaal bezaaid is met dennennaalden op de vloer. Ook staan er heel veel kaarsjes, die gewoon op de grond gezet waren. Het ziet er erg indrukwekkend uit, het is ook moeilijk in een verhaal uit te drukken. De religie van deze mensen is nu eigenlijk een soort combinatie van het katholieke geloof en het oude Maya geloof.

Verder kun je even op de lokale markt rondkijken en ga je in het huis van een religieuze leider uit de gemeenschap een kijkje nemen. Om een religieusleider te worden is er een lange ‘wachtlijst’, je wordt het dan voor een jaar. In dat jaar kun je niet werken maar voer je religieuze taken uit, waaronder veel bidden tot de (katholieke) heilige waar je verantwoordelijk voor bent. In ruil voor het bezoek aan zijn huis laten mensen donaties achter. Door de vele rituelen is de religieuze leider heel veel geld kwijt aan kaarsen, aankleding van zijn huis met planten en bloemen, zijn kleding en mensen die voor hem taken uitvoeren. Als toerist wordt er ook verwacht dat je een donatie achterlaat wanneer je het huis betreed. Mede door de bijdrages van de toeristen (en de eigen bevolking) kunnen de rituelen blijven bestaan en kunnen de mensen blijven leven. Het is bijzonder om dit inkijkje in de cultuur van deze gemeenschap te krijgen!

In het andere dorp, Zinacantan, bezoek je ook een kerk, maar dan een ‘normale’ katholieke kerk. Dit om het contrast tussen de twee dorpen aan te geven. Ook bezoek je een huisje van de bewoners die voor hun inkomen afhankelijk zijn van gewoven en geborduurde spullen. Uiteraard worden deze te koop aangeboden tijdens de tour. Prijzen voor de kleden lijken lager te liggen dan in andere plaatsen waar je deze kunt kopen. Ook verkopen ze kleden met bijzondere patronen en laten ze zien hoe deze gemaakt worden.

Een tour kost Mex $200,- wanneer je met Alex y Raul gaat. Zij kijken iedere ochtend om 9:30 welke mensen er mee willen die zich verzamelen bij het grote kruis voor de Kathedraal van San Cristóbal de Las Casas. Eventueel kun je reserveren via 668 37 41 of 678 91 41. Emailen kan ook op alexyraultours@yahoo.com.mx .

Vervoer

San Cristóbol de Las Casas is goed per bus te bereiken. Ook kun je vanuit de stad gemakkelijk doorreizen naar Guatemala om de Maya Route te vervolgen. Er worden allerlei shuttlebusjes en toerbussen ingezet om de verschillende toeristen van Mexico naar Guatemala en van Guatemala naar Mexico te krijgen. Het maakt niet altijd uit waar je boekt, uiteindelijk wordt je toch bij elkaar in een van de busjes gestopt en naar de eindbestemming gebracht. Zelfs wanneer je op verschillende plekken boekt en andere vertrektijden doorgegeven krijgt kun je uiteindelijk toch bij elkaar in dezelfde bus eindigen (maar er zijn uitzonderingen). Dit geeft je de gelegenheid om rond te shoppen voor de betere prijs aangezien hier wel verschillen in zitten. Je kunt met de bus vanuit San Cristóbol de Las Casas naar Antigua reizen in 12 uur, of in 8 á 9 uur naar Panachel. Er zijn ook shuttle verbindingen die aanzienlijk sneller zijn, maar ook duurder.

Vanuit San Cristóbal de Las Casas naar Palenque verloopt het snelst en gemakkelijkst via de bus. Een firstclass bus doet er ongeveer 5-6 uur over. Er vertrekken meerdere bussen per dag.

Geschreven door Erik van Erp op 25 Apr 2016 18:15.