We hebben hier een verzameling gemaakt van allerlei handige wetenswaardigheden en tips voor Marokko.

Electriciteit

In de grote steden is de netspanning 220 volt maar in sommige gebieden of plaatsen komt het nog wel voor dat de netspanning maar 110 volt is. Het is dus niet echt nodig om een adapter mee te nemen tenzij je echt niet zonder stroom kunt. Verder is de aansluiting hetzelfde zoals wij die kennen, dus ook een wereldstekker is niet nodig.

Het toilet

WC papier gaat altijd in de prullenbakjes. Nooit doorspoelen. Het rioleringssysteem is daar niet op berekend en een verstopping kan hele grote gevolgen hebben voor de halve wijk. Toiletten zijn vaak hurktoiletten en af en toe westers. In hotels zie je vaker westerse WC's. Toiletpapier is vaak niet aanwezig. Heb dus altijd papieren zakdoekjes op zak. Openbare toiletten zijn schaars. Die op de treinstations zijn redelijk schoon. Je betaald 1 dirham voor een openbaar toilet.

Alcohol

Consumptie van alcohol is verboden voor moslims. In sommige plaatsen is alcohol te krijgen maar je moet het maar net weten. Het kan zijn dat het personeel half fluisterend aanbiedt dat ze ook alcohol hebben. Het is dan natuurlijk wel relatief duur, zo'n 25 dirham voor een biertje. Je kunt er in grote plaatsen ook zelf om vragen, ook op gedempte toon want het mag officieel niet en de zaak kan er een boete voor krijgen omdat ze natuurlijk geen vergunning hebben. Lokale restaurantjes hebben vrijwel nooit alcohol. Houd je het niet meer uit, ga dan naar een toeristenrestaurant of groot hotel. In grote steden zijn wel bars waar ook alcohol geschonken wordt. Ze zijn alleen niet duidelijk te vinden en donkere, duistere gelegenheden. Zeker voor vrouwen een zeer ongeschikte plek om naartoe te gaan en ook westerse mannen doen er verstandig aan om niet alleen binnen te stappen. Alcohol is dus moeilijk te verkrijgen in Marokko. Het drinken van alcohol in het openbaar is uiteraard geen optie.

Ben je wanhopig op zoek naar een biertje of wijntje dan kun je het beste naar duurdere hotels en restaurants gaan waar ze wel gewoon alcohol schenken.

Eten en drinken

Light frisdrank is om één of andere vreemde reden vaak behoorlijk wat duurder dan gewone frisdrank. In sommige restaurants, maar ook bij kleine eettentjes worden (voor toeristen) "servicekosten" in rekening gebracht, dat kan soms buiten verhouding veel zijn. Bekijk even of je de extra kosten redelijk vindt. Zeker als het niet op de kaart vermeld staat proberen ze toeristen vaak extra af te zetten. Een fooi geven is gebruikelijk. Max 10% van de rekening maar vaak is men al blij met 3 of 5 dirham.

Leidingwater is buiten de grote steden niet geschikt om te drinken, flesjes mineraalwater zijn overal te krijgen. Het leidingwater in de grote steden wordt met chloor gereinigd dus bevat geen ziektemakers meer, maar wil je het zekere voor het onzekere nemen, drink dan alleen gezuiverd (flessen-)water. Het algemeen advies is om ook geen van tevoren geschilde vruchten of salades eten, mogelijk zijn deze gewassen met leidingwater, of geschild met vieze handen. Echter, de vruchten en salades zijn vaak erg lekker en het is zonde om van alles te missen uit angst voor ziektes. Negen van de tien keer gaat het goed. Eet bij voorkeur wel in drukke restaurants of eetstalletjes waar de locals eten. Hier worden verse producten gebruikt die niet al dagen in de keuken liggen.

Moeilijk als het zo warm is, maar ook het eten van zelfgemaakte yoghurt en ijs wordt afgeraden. De kans is wederom klein, maar er is een kans op legionellabesmetting. Ook deze kans is wederom niet zo groot in restaurants, maar de softijsmachines die je overal ziet zijn minder aan te raden. Verpakte ijsjes kunnen uiteraard wel. Was je handen goed voor je gaat eten, al is het maar een tussendoortje. Vaak wordt je niet ziek van het eten zelf, maar van viezigheid aan je eigen handen.

Feestdagen

Op 30 juli is de nationale feestdag van Marokko. Op die dag volgde koning Mohammed VI zijn vader Hassan II op. De koning wordt erg gewaardeerd en vereerd door de bevolking. Daarom zie je zijn foto ook in veel steden en gebouwen hangen.

Nep gidsen

Sommige Marokkanen kunnen nogal vasthoudend zijn in hun aanbod je rond te leiden, iets te verkopen of je de weg te wijzen. In de meeste gevallen is vriendelijk maar duidelijk zeggen dat je dat niet wilt voldoende. Het is ook niet meer dan logisch dat deze mensen graag een graantje mee willen pikken van onze “rijkdom”. Marokko heeft wel maatregelen genomen tegen de zogenaamde “faux guides”, nu mogen alleen officiële gidsen je rondleiden in Marrakesh. Bedenk dat de mensen dit doen om brood op de plank te krijgen, veel mensen hebben het niet zo breed. Daarbij kan het nooit kwaad om eens door een local rondgeleid te worden. De meeste mensen weten interessante informatie te vertellen en je komt in steegjes waar de gemiddelde toerist niet zelf in loopt. Leuke ervaring dus, en je maakt de mensen ook weer blij met een paar dirham.

Mensen die "hun Engels willen oefenen" of "toch die kant op moeten" zijn bijna altijd mensen die uiteindelijk wat aan je willen verdienen, dus loop je met ze mee dan eindig je bijna altijd in een rondleiding, vaak met bezoeken aan winkeltjes van de hele familie van de man, die daarna ook nog een fooi wil.  Het hoort ook een beetje bij het land, probeer je er niet te veel aan te ergeren. Een ontmoeting met de Marokkanen kan een van de mooiste herinneringen aan je reis opleveren.

Fotograferen

Lang niet iedereen vindt het goed om gefotografeerd te worden. Vooral het fotograferen van vrouwen kan in Marokko behoorlijk wat weerstand oproepen. Vraag toestemming als je mensen wilt fotograferen. Er zijn ook mensen die geld willen zien voor die foto. Je moet voor jezelf afwegen of je daaraan mee wilt werken. Aan de ene kant kan dan in de toekomst niemand meer ergens gratis een foto van nemen en aan de andere kant is het gewoon een creatieve manier van een arme individu om aan inkomsten te komen. Rond de vijf dirham is vaak voldoende. Fotograferen van vliegvelden, militaire objecten of politie is streng verboden.

Internet

Internetcafe's zijn op veel plaatsen wel te vinden, al zit je vaak tussen de gamende jeugd. De verbinding is vaak verrassend slecht. Het toetsenbord in Marokko is anders ingedeeld dan in Nederland (voor de kenners: azerty in plaats van qwerty) , heel irritant. De q zit in de plaats van de a en de komma in plaats van de m. Handig is om je mails en verhalen gewoon te typen zoals je gewend bent (als je blind kunt typen) en dan later te kopiëren naar notepad (start, execute, "notepad" intypen) en dan zoeken en vervangen. 

Kleding

In de zomer is luchtige kleding en een dunne trui of vest voor ’s avonds voldoende. Ga je in de winter naar Marokko, dan is het verstandig warme kleren en een regenjack in te pakken. Zeker van vrouwen maar ook van mannen wordt verwacht dat ze tenminste de schouders bedekken.  Een broek of rok tot over de knieën en blouses of T-shirts met korte mouwen zijn goed. Ga je kameel rijden dan kan het in verband met zandstormen fijn zijn om lange mouwen en een lange broek aan te hebben. Neem dus sowieso een lange broek en een blouse of shirt met lange mouwen mee. Een sjaal voor om je hoofd is ook handig met kameel rijden, maar bijna alle hotels die dit organiseren kunnen je een sjaal lenen. Ook in verband met de brandende de zon en eventuele ongewenste aandacht van mannen kan het handig zijn om als vrouw een sjaal of hoed mee te nemen. Verder is een paar schoenen waar je goed op kunt lopen, zoals wandelsandalen en eventueel een paar slippers in de zomer voldoende. In de zomer zijn echte bergschoenen niet nodig. Ze zijn dan veel te heet en tenzij je echt meerdaagse trekkings gaat doen, zul je ze niet aan hebben. In de winter is het wel weer aan te raden dichte schoenen mee te nemen, het kan dan stukken frisser zijn en het regent meer, vooral in de bergen. 

Pakjes zakdoekjes zijn altijd handig, vooral in de goedkopere hotels waar geen toiletpapier aanwezig is. Sommige riads en hotels hebben dunnen muren. Om rustig te kunnen slapen zijn oordopjes dan ook erg handig om bij je te hebben. In de duurdere hotels zijn dunne muren vaak geen probleem, maar mocht je aan de kant van een drukke hoofdweg slapen kunnen ze altijd nog van pas komen.

Op plekken waar geen elektriciteit is, is het hebben van een eigen zaklampje een pré. Wanneer je je tassen wilt opslaan voor een paar uur op een busstation moeten er slotjes op zitten.

vaccinaties

Voor Marokko worden vaccinaties tegen DTP en Hepatitis A aanbevolen. Hepatitis B is ook aan te raden. Echter, check voor je op reis gaat altijd of dit nog actueel is. De precieze reisbestemming, verblijfsduur, soort reis, gezondheid en leeftijd van een reiziger bepalen welke vaccinaties precies nodig zijn. Je moet je dus persoonlijk laten informeren over welke vaccinaties voor jouw reis nodig zijn.

Zon en warmte

De hete zon lijkt lekker na ons koude kikkerlandje, maar een zonnesteek of jezelf goed verbranden gebeurt sneller dan je in eerste instantie zal denken. Zorg daarom dat je de zon op de heetste uren van de dag vermijd, draag iets op je hoofd, zet een goede zonnebril op als je gaat wandelen en gebruik een goede zonnebrandcrème, het liefst met een hoge factor. Zorg dat je voldoende drinkt en bij extreem hoge temperaturen moet je het op de heetste uren van de dag gewoon heel kalm aan doen. Neem ORS mee, zodat je indien nodig je zout- en mineraalbehoefte aan kunt vullen. De Marokkanen zelf houden overdag een soort van siësta. Veel winkeltjes zijn dan dicht en dat is niet voor niets. Slim is om gewoon mee te doen. attracties kun je bezoeken in de morgen en de namiddag en avond en tussendoor kun je ergens een drankje gaan drinken of even bijslapen.

De belangrijkste oorzaak voor reizigersziekte (diarree etc) is de hitte. Veel mensen denken dat het door het eten komt, en dat kan zeker meespelen, maar de hitte in combinatie met (te) weinig drinken en (te) veel inspanning zorgt ervoor dat je lichaam ontregelt raakt. Zorg er in dat geval voor dat je voldoende drinkt en rustig aan doet op het heetst van de dag.

Apotheken

Mocht je ergens last van hebben dan kun je in Marokko overal wel een apotheek (pharmacie) vinden. Dit zijn moderne apotheken met veel medicijnen die uit Frankrijk komen en een Arabische en Franse bijsluiter hebben. Als je er niet uit komt kun je de stofnaam van het geneesmiddel even googelen en dan vind je vaak de Nederlandse versie en bijsluiter ervan zodat je zeker weet dat je het juiste middel hebt en op de juiste wijze inneemt. Veel apothekers zijn, vooral in de grote steden, opgeleid in bijvoorbeeld Frankrijk. Voor kleine dingen hoef je dus niet meteen een ziekenhuis of dokter op te zoeken maar kan een apotheek ook heel behulpzaam zijn. Medicijnen zijn goedkoop en makkelijk te krijgen.

Naast de reguliere apotheek heb je de "Berberapotheek", met allerlei vage kruidenmengsels en geneeskrachtige dingen, leuk om te bekijken en wie weet werkt het, maar ik zou toch voor de reguliere optie gaan.

Geschreven door Anne op 25 Feb 2020 12:02.