Tot niet zo lang geleden bestond de Australische keuken uit een bescheiden mengelmoes van ‘meat and veggies’, afkomstig van de traditionele Engelse keuken, maar met nog minder variatie. Gerechten als lasagne en spaghetti waren voor velen in die tijd 'exotisch' en een "roast", ofwel gebraden vlees, was het typische feest- of zondagsgerecht. Gelukkig is er in korte tijd een hoop veranderd. 'Experimenteel' en 'werelds' zijn termen die nu vaak in één zin genoemd worden met de Australische gastronomie. Invloeden van immigranten van over de hele wereld hebben hieraan bijgedragen. In feite is de Oz keuken nu dus een mix van de beste elementen van de Aziatische en Europese keukens, samen met wereldberoemde Australische wijnen, een groeiende biersector en uitstekende koffie. 

In dit artikel informeren we je over diverse elementen van de Australische keuken, de wijnregio’s, typisch Australisch eten, festivals én Aussie snacks, zodat je als liefhebber precies weet waar je moet zijn en wat je kunt verwachten.

Typisch Australisch eten

De Australische moderne keuken wordt bepaald door zeer veel verschillende culturele invloeden. De reden hiervoor is de lange en diverse geschiedenis van immigratie. Na de Tweede Wereldoorlog trokken migranten uit Europa, Azië, het Midden-Oosten en Afrika naar Australië en introduceerden daar nieuwe ingrediënten en andere eetgewoontes. Door de komst van migranten uit onder andere Griekenland, Vietnam, Italië, Libanon en Somalië, is de moderne, Australische keuken zeer multicultureel. Internationale smaken staan overal centraal: van "street food" tot "fine dining", in kookprogramma's, maar ook in kookboeken en culinaire tijdschriften. Daarbij is het aanbod van goed, gevarieerd voedsel indrukwekkend te noemen. Australië scoort niet voor niets hoog in de good enough to eat index van Oxfam Novib.

Streekproducten

Australië is slechts een fractie kleiner dan Europa. Logisch dus dat het aanbod van voedsel per staat sterk verschilt. Het klimaat is erg uiteenlopend: van koel in Tasmanië tot tropisch in de het tropische Noorden. In het (sub)tropische Queensland vliegen de perziken, mango’s en kersen je om de oren tijdens de zomer. Tasmanië staat weer bekend om de verse aardbeien en bijvoorbeeld frambozen. Zuid-Australië wordt geroemd om de tomaten en zeevruchten zijn natuurlijk het beste in de kustplaatsen. Zo is de staat New South Wales  bijvoorbeeld bekend om de smakelijke garnalen en oesters, net als in Tasmanië. En er zijn natuurlijk ook unieke Australische specialiteiten zoals krokodil (vooral in het Noorden), emoe en kangoeroe, die je zelfs in de meeste grote supermarkten kunt kopen.

Fast food en street food

In de grote steden, zoals Melbourne, Sydney, Brisbane en Perth, is "street food" populairder dan ooit. Burritokraampjes, souvlaki, sushi en hamburgers (gegeten met bieten) zijn razend populair. Er is ook het fenomeen "food court", in Nederland nog niet heel bekend, maar in Australië vind je ze overal in winkelcentra. Een "food court" is een verzamelplaats van verschillende restaurants/cafes en eettentjes met een gedeelde zitruimte. Je komt bij "food courts" onder andere noodle-, pho- en sushibars tegen, maar ook Libanees en Grieks eten is populair. Australiërs houden verder van de bekendere fastfoodketens; er zijn veel Hungry Jack’s (Burger King in Nederland), KFC's en McDonald's (afgekort Macca’s op z’n Australisch). Overigens is het populairste soort "fast food" waarschijnlijk de pizza. Dit is niet gek, gezien er ongeveer één miljoen Australiërs Italiaanse afkomst hebben. In steden als Melbourne en Sydney, vind je vaak restaurants met spotgoedkope pizza. Andere populaire "fast food" zijn de "meat pies" en  "fish & chips". Interessant weetje: bij de vis van "fish & chips" gaat het om haaienvlees wanneer de vis "flake" wordt genoemd.

Een echte Aussie avond meemaken? Ga dan naar een grote sportwedstrijd, zoals Aussie Rules Football (rugby) en nuttig daarbij een biertje en een Aussie "meat pie". Vergeet niet om de kleuren van je favoriete team te dragen!

Bush Tucker: echt Australisch eten

Authentiek Australisch voedsel komt van de Aboriginals, de oorspronkelijke inwoners van Australië. Omdat zij een nomadische levensstijl hadden, aten ze wat ze tegenkwamen in de natuur. Hun voedsel wordt ook wel "bush tucker" genoemd. Tegenwoordig laten veel eetgelegenheden zich inspireren door de Aboriginal keuken en staan kangoeroe, emoe en krokodil op de menukaart, net als veel planten en bijzondere vruchten. Voor degenen die van de echte Aboriginal keuken willen proeven, zijn er ook regio’s, bijvoorbeeld in de Northern Territory, waar de gerechten door oudere Aboriginal vrouwen worden bereid. Deze "native" gerechten kun je proeven wanneer je bijvoorbeeld een bezoek brengt bepaalde plekken in de Outback. Tijdens een toer kun je onder leiding van een Aboriginal gids kennismaken met de lokale specialiteiten en ongebruikelijke ingrediënten.

Wat eten Australiërs?

Ben je benieuwd naar een typische Aussie brekkie, ofwel ontbijt? Net als in de VS, is "cereal" een van de favoriete ontbijtkeuze’s van Australiërs. Ook geroosterd brood ('toast' genoemd) is favoriet. Dit wordt vaak gegeten met Vegemite en een laagje boter of wat kaas. Vegemite is een donkere pasta gemaakt van gistextract dat vrijkomt bij het brouwen van bier, het heeft veel vergelijkingen met het Engelse Marmite. Het smaakt zout, dus velen moeten er echt aan wennen. In de weekenden, eten veel Australiërs eieren met spek of avocado geprakt op toast, vaak met gepocheerde eieren. 

Sushi is ontzettend populair in Australië, dankzij het aanbod van verse vis, maar natuurlijk ook door Japanse immigranten. Het is een gewilde lunchoptie en vaak smakelijker en goedkoper dan in Nederland. Typisch Australisch is ook de barbecue (op z’n Australisch ‘barbie’ genoemd). Behalve in eigen tuin, gaan Australiërs graag naar parken om te barbecueën. Je vindt in parken ‘public barbies’ waar je een muntje in kan gooien. Soms zijn ze zelfs gratis te gebruiken.  

Vegetarisch eten in Australië

Een stad als Melbourne, Sydney of Perth is voor vegetariërs een paradijs. Veganistisch en vegetarisch eten is hip en dat zie je terug in het aanbod van horeca in alle grote Australische steden. Meer richting de rurale gebieden, ben je wat beperkter in je keuzes. In kleine ‘towns’ zijn Aussies nog steeds fervent vleesliefhebbers.

Koffie

Bijna nergens is de lokale koffiecultuur zo levendig als in Australië. De koffie is bijna altijd bereid door bekwame barista’s. Opties als sojamelk en amandelmelk zijn helemaal ingeburgerd en bestel je een cappuccino, dan wordt deze besprenkeld met cacao. Probeer tijdens je bezoek aan Oz ook de Australische "flat white". Op het eerste oog lijkt het op een "latte", maar de "flat white" heeft minder melk en schuim dan een "latte", dus proportioneel meer koffie. Onder veel koffiekenners is de "flat white" favoriet, omdat het een gebalanceerd kopje koffie is. Het grootste aanbod interessante koffiespots vind je trouwens in Melbourne. Deze eclectische, hippe stad heeft zijn beroemde koffiestatus te danken aan de Italiaanse en andere Zuid-Europese immigranten die hier halverwege de vorige eeuw naartoe trokken. In Melbourne krioelt het van de karakteristieke, gezellige koffietentjes.

Bier EN WIJN in Australië 

Liefhebbers van zowel bier als wijn kunnen hun hart ophalen in Australië. Ambachtelijk bier neemt alleen maar toe aan populariteit en wijn is een van de grootste exportproducten van het land. 

Australië en bier gaan hand in hand. De Engelsen hebben daar natuurlijk een flink aandeel in gehad toen ze het land zo'n 250 jaar geleden bezetten. Een witte kraag op je biertje is "not done". Aussies drinken hun pilsje het liefst op z’n Engels: in een groot glas en tot aan de rand gevuld.

Er valt ontzettend veel keuze aan bier en elke staat heeft een eigen favoriet. Zo drinkt iemand uit Queensland "Four X" bier of wel XXXX en een Tasmaniër zweert bij Boagh of Tasman Bitter. Wanneer je een Australische pub binnenstapt en vraagt om een biertje, krijg je de vraag welke je wilt. Ze hebben namelijk vaak verschillende biersoorten op de tap.

Populaire merken die je door heel Australië kunt vinden zijn onder meer Carlton, Victoria Bitter (VB), XXXX Gold (Four X Gold) en Toohey’s. Behalve deze merken is Coopers een goede ‘sub topper’.

Zogenaamde micro-breweries zijn "booming" in Australië. Dit zijn kleine brouwerijen met hun eigen speciale bieren en ciders. Deze zijn door heel Australië te vinden en zeker een bezoek waard als je een liefhebber bent. Interessant feitje: Darwin in het tropische Noorden valt het ietwat dubieuze record te eer als stad waar het meeste bier ter wereld wordt gedronken (gemiddeld per hoofd van de bevolking).

Wijngebieden in Australië

Wereldwijd is Zuid-Australië de grootste leverancier van Shiraz, een krachtige rode wijn. Hieronder een overzicht van wijnregio’s per staat.

In bijna alle staten speelt de wijnindustrie een rol, sommige "wineries", ofwel wijnmakerijen zijn wel 200 jaar oud. Bij de meeste kun je als toerist wijn proeven, soms zelfs gratis.

Zuid-Australië
Ben je in de Zuid-Australische hoofdstad Adelaide, breng dan zeker een bezoek aan de "National Wine Centre" als je een wijnliefhebber bent. Je merkt meteen hoe prominent Zuid-Australië’s wijnindustrie is. Cabernet Sauvignon uit Coonawarra, Sauvignon Blanc uit de Adelaide Hills en Shiraz uit de Barossa Valley en McLaren Vale, zijn wereldberoemd.

New South Wales
De oudste wijnregio van Australië is de Hunter Valley. Deze wijnregio floreerde al in de jaren twintig van de vorige eeuw. Het gebied Lower Hunter is bekend vanwege diens Shiraz, terwijl Upper Hunter gespecialiseerd is in Cabernet Sauvignon, Shiraz en Chardonnay. Verder richting het binnenland zijn er erkende wijnmakerijen in de regio Griffith. 

West-Australië
West-Australië staat bekend om schitterende landschappen, maar ook om de productie van Cabernet Sauvignon, Merlot, Pinot Noir, Sauvignon Blanc en Shiraz. Je kunt hier heerlijke wijn proeven met uitzicht op de Indische Oceaan. Behalve wijnmakerijen, vind je in deze regio ook veel bierbrouwerijen.

Victoria
Met meer dan 500 wijnmakerijen, is ook Victoria een wijnstaat. Net buiten Melbourne vind je in Yarra Valley heerlijke Chardonnay en Pinot Noir. Rutherglen produceert onder andere Shiraz en Durif.

Tasmanië
Wijnproeven in Tasmanië? Ga naar Tamar Valley of de Pipers River Region. Vanwege het koele klimaat vind je hier vooral Pinot Noir en Sauvignon Blanc.

Queensland
South Burnett in Queensland is het snelst groeiende wijngebied van Australië. Andere wijnstreken in Queensland zijn in Stanthorpe, Darling Downs en Tamborine Mountain.

Prijzen

Ga je voor bescheiden eetgelegenheden, zoals eetcafés, dan kun je doorgaans gemakkelijk maaltijden vinden voor minder dan $15. In het gemiddelde restaurant ben je tussen de $15 en $35 kwijt voor een hoofdgerecht, met uitzondering van restaurants in Darwin en op afgelegen plekken, waar de prijzen meestal hoger liggen. Echt goedkope spots vind je in grote steden zoals Melbourne en Sydney, hier kun je vaak al pizza eten voor minder dan $5. Over het algemeen hebben pubs ook goede deals, al liggen de prijzen wel een stuk hoger dan in pubs in bijvoorbeeld Engeland. Gemiddeld betaal je in een pub voor een biertje of een glas wijn zo’n $5 tot $10. Vrijwel alle pubs en bars hebben ook een happy hour.

Cafés in Australië

Cafés sluiten doordeweeks vaak rond middernacht al hun deuren. In grote steden zijn de meeste cafés van donderdag tot en met zaterdag wel tot laat open. Veel koffiespots sluiten hun duren vaak al rond vier uur ‘s middags. Zelfs in de weekenden zijn deze zaakjes vroeg dicht. Sommige zijn in het weekend niet eens open.

De minimumleeftijd om alcohol te drinken is achttien jaar. Bij het kopen van alcoholische drank wordt geregeld om een identiteitsbewijs gevraagd. Bij pubs en clubs gebeurt dit vaker wel dan niet. Verder is het opvallend dat supermarkten in Australië geen alcohol verkopen. Alcohol is te koop bij ‘bottle shops’, vaak naast de supermarkt. Een bekende slijterij is Liquorland. Sigaretten kun je bij supermarkten of tankstations kopen, al kun je beter stoppen met roken vóór je reis door Australië. Gemiddeld ben je namelijk $25,- kwijt voor een pakje sigaretten.

Boodschappen doen in Australië

De grootste supermarkten van Australië zijn Coles en Woolworths, ook wel Woolies genoemd. Bij beiden krijg je bij besteding van $30 een kortingsbon voor benzine, erg handig. De supermarkten hebben ook, net als onze eigen Jumbo en Albert Heijn, wekelijkse aanbiedingen. Je vindt de winkels in alle steden. Verder zul je vaak IGA’s treffen in zowel grote steden als kleine ‘towns’. Zowel IGA als de winkelketen Seven Eleven zijn prijzige supermarkten. Ook de in Nederland geliefde Aldi wordt steeds populairder in Australië. Aldi is Down Under lang niet zo goedkoop als in Nederland, maar je vindt er wel een goedkope, redelijk drinkbare Merlot en speculaaskoeken.

Hoewel Australië bekend staat als een duur land, is dat niet op alle fronten het geval. Voor alcohol betaal je gemiddeld inderdaad meer dan in Nederland en ook de prijs van zuivel is flink hoger dan in Nederland. Producten zoals vlees en brood zijn echter goedkoper. De prijs van fruit en groente verschilt niet veel van Nederland, met uitzondering van het tropische Noorden en op afgelegen plekken. Markten zijn een goede manier om goedkope, lokale groente en fruit te vinden, vaak is er ook een uitgebreid biologisch aanbod. Bovendien hebben supermarkten vaak goede aanbiedingen.

Australische snacks

Een bekende snack, populair onder locals én toeristen: de Tim Tam. Het is een koekje met crèmevulling, overgoten door een  laagje chocolade. Tim Tams zijn overal te koop en wil je ‘m op z’n Aussie’s eten? Doop je koekje dan in je koffie of een glas melk; in de volksmond de ‘Tim Tam Slam’ genoemd.

Anzac biscuits
Deze lekkere koekjes zijn gemaakt van havermout, kokosnoot en stroop en dateren uit begin 20ste eeuw. Ze werden in zowel Australië als Nieuw-Zeeland tijdens de eerste wereldoorlog door vrouwen van de soldaten gemaakt en opgestuurd naar hun geliefden. De ingrediënten van de koekjes bederven niet snel, waardoor ze de lange reis van Australië naar Europa overleefden. De koekjes zijn nog steeds populair en worden in winkels en cafés verkocht met name rond ANZAC-dag in april, waarop de soldaten die tijdens de oorlog sneuvelden worden herdacht.

Choc Top
Vergeet popcorn, in Australië is het lekkerste wat je kan eten tijdens een avondje bioscoop de Choc Top. Heerlijke Cornetto-achtige ijsjes, maar dan groter en omhuld door chocolade. Verslavend!

Lamington
Dit is een klein luchtig stukje cake gedipt in chocolade en gerold in kokosvlokken, soms met een beetje jam in het midden. Je kunt Lamingtons gewoon in de supermarkt kopen.

FruChocs
FruChocs zijn enkel verkrijgbaar in Zuid-Australië. Het zijn gedroogde abrikozen en perziken gehuld in melkchocolade.

Pavlova
Pavlovataart is gebaseerd op merengue en is populair in Australië omdat het gemakkelijk te bereiden is. Je kunt Pavlova natuurlijk ook kant en klaar kopen in de supermarkt.

Top drie food festivals Australië

Clare Valley Gourmet Weekend
Wijn, goed eten en bijpassende muziek in de maand mei. Dat is het Clare Valley Gourmet Weekend in een notendop, het populairste food event van Zuid-Australië. Het festival vindt plaats in het gelijknamige Clare Valley, een van de bekendste wijngebieden van Australië.

Melbourne Food & Wine festival
Het hele jaar door kent Melbourne fantastische food events, maar favoriet is toch wel het Food & Wine Festival. Je kunt vanaf eind maart tot begin april tien dagen lang op verschillende locaties in de stad deelnemen aan wijnproeverijen, speciale kookcursussen en presentaties van wereldberoemde chef-koks bijwonen.

The Taste (Hobart, Tasmanië)
Van eind december tot begin januari staat Tasmaanse hoofdstad Hobart in het teken van Tazzie’s bejubelde specialiteiten; zeevruchten, wijn, bier en kaas. De stad is rond deze tijd erg druk, dus wil je het vijfdaagse festival meemaken, boek dan vooraf je accommodatie en kaartjes.

Geschreven door Naz Taha op 14 Nov 2019 20:57.